Op 12 oktober vond in Het Gebouw in Leiden het eerste regionale symposium plaats ter voorbereiding op de decentralisatie maatschappelijke zorg. Deze nieuwe decentralisatie in het sociale domein –waar regionaal jaarlijks zo’n 40 miljoen Euro mee gemoeid is- moet in 2020 zijn beslag krijgen. Gemeenten worden dan zelf verantwoordelijk voor de maatschappelijke zorg. Het gaat dan o.a. om begeleiding en huisvesting van mensen die een beroep doen op beschermd wonen, de maatschappelijke opvang, verslavingszorg, bemoeizorg, preventie ggz en verslavingszorg en huisvesting ex-gedetineerden. Deze taken worden nu nog regionaal uitgevoerd door gemeente Leiden, maar worden de komende twee jaar overgedragen aan de regiogemeenten. Regionaal samenwerkingsorgaan Holland Rijnland en gemeente Leiden organiseren in de komende twee jaar een reeks symposia om gemeenten voor te bereiden op deze decentralisatie. In dit eerste symposium werd aan de hand van het zojuist gepubliceerde rapport van bureau HHM ingegaan op de veranderopgaven in de maatschappelijke opvang en het beschermd wonen.

Dagvoorzitter en wethouder van gemeente Leiden Roos van Gelderen had speciaal voor deze eerste bijeenkomst een aantal ervaringsdeskundigen uitgenodigd om het perspectief van de cliënt goed voor het voetlicht te brengen. Erik, Paul en Stephanie duidden ieder op basis van hun eigen levensverhaal waarom instroom in de maatschappelijke opvang of uitstroom uit beschermd wonen zich niet vanachter een bureau laat sturen. Voorts was het woord aan de onderzoekers van bureau HHM die in opdracht van gemeente Leiden een inventarisatie hebben uitgevoerd naar de huidige stand van zaken bij de maatschappelijke opvang en beschermd wonen. Hoe ziet het bestaande cliëntenbestand er uit, waar komen cliënten vandaan, hoe zijn ze gehuisvest en wat is het perspectief om uit te stromen naar zelfstandige huisvesting. HHM ging daarbij dieper in op knelpunten en uitdagingen die uitstroom uit intramurale instellingen bemoeilijken.

De ruim 50 aanwezige wethouders en ambtenaren -zowel uit de wmo/welzijns- als wonenhoek-  spraken vervolgens met elkaar over de uitdagingen die gemeenten hebben in voorbereiding op de decentralisatie per 2020. De voorzieningen voor beschermd wonen en maatschappelijke opvang zijn nu geconcentreerd in een paar gemeenten. De vraag is op welke schaal voorzieningen in de toekomst het best georganiseerd kunnen worden. Kan iedere gemeente of subregio voor alle doelgroepen opvang en beschermd wonen bieden? Hoe organiseer je dan de huisvesting en de benodigde ambulante zorg? Naast de decentralisatie speelt ook het vraagstuk van de ambulantisering. Cliënten wonen in de toekomst niet meer binnen de muren van de zorginstelling maar zorgpartijen bieden hun zorg en ondersteuning steeds meer ambulant aan aan zelfstandig in de wijk wonende cliënten. Hoe kun je als gemeente de huisvestingsbehoefte van inwoners met een zorgvraag faciliteren? Tenslotte werd ook breder gekeken dan naar het huisvesting- en zorgvraagstuk. Aanpalend gemeentelijk beleid is voor kwetsbare doelgroepen vaak van grote invloed op de mogelijkheden om zelfstandig te wonen. Geïnventariseerd werd welke invloed lokaal beleid ten aanzien van schuldhulpverlening, werk- en inkomen, dagbesteding en ambulante hulpverlening op verschillende doelgroepen hebben.