Vorig schooljaar volgden 464 minderjarigen uit de regio geen onderwijs voor een periode van drie maanden of langer. Er werden flink meer thuiszitters geteld dan het voorgaand schooljaar. Die stijging is onder meer te verklaren doordat scholen in onze regio hun thuiszitters beter melden. Maar de gevolgen van de coronacrisis spelen ook een rol. Dit blijkt uit het nieuwe jaarverslag | 1,17 mb | van het Regionaal Bureau Leerrecht Holland Rijnland, dat recent van naam veranderde.

In schooljaar 2021-2022 telde het RBL 464 thuiszitters. Het schooljaar daarvoor waren dat er nog 374. Het RBL registreert met name meer minderjarigen die wél staan ingeschreven op een school, maar daar niet naar toe gaan (een stijging van 108 naar 184).

De stijging komt niet onverwacht. Het RBL werkt er hard aan om deze kinderen en jongeren beter in beeld te krijgen. Daartoe is de samenwerking met scholen geïntensiveerd en werkt het RBL sinds kort met gespecialiseerde thuiszittersconsulenten. Thuiszittende kinderen en jongeren die voorheen niet bekend waren bij het RBL, zijn nu wel in het vizier. De verbeterde registratie vormt de belangrijkste oorzaak van de toename.

Een tweede oorzaak vormt, zo vermoedt het RBL, de nasleep van de Coronapandemie. Kinderen hadden tijdens de lockdowns veel minder onderling contact. Sommige kinderen ervaren het weer volledig naar school gaan als te veel en te druk. Ze raken sneller overprikkeld. Psychische problematiek speelt vaak een belangrijke rol bij thuiszitten.

Consulenten van het RBL komen bijvoorbeeld angstproblematiek, depressie, autisme en gedragsproblematiek tegen.

Het RBL wijst erop dat het aanpakken van thuiszittersproblematiek geen eenvoudige opgave is. Wanneer kinderen eenmaal thuiszitten, is de weg terug naar onderwijs altijd hobbelig en helaas vaak onbegaanbaar. Daarom is preventie zo belangrijk. De door gemeenten ingezette beweging om jeugdteams en specialistische jeugdhulp dichter te verbinden aan de scholen, is een belangrijke stap vooruit. Door fysiek in de scholen te werken, kunnen jeugdhulpprofessionals niet alleen kinderen preventief helpen, maar ook kennis overdragen aan de teams op de scholen.

Met de recente naamswijziging – Regionaal Bureau Leerrecht in plaats van Leerplicht – bekrachtigt het RBL de veranderende aard van haar taken en verantwoordelijkheden. Zo is het handhavende karakter de afgelopen decennia sterk afgenomen. Ook werkt het RBL veel met meerderjarige jongeren, die vanuit de wet helemaal niet leerplichtig zijn.

Branchevereniging ‘Ingrado’ juicht de naamsverandering van het RBL toe als voorbeeld voor andere leerplichtorganisaties in het land.